De sprong van Sandra Studer: Duitsland was "een maatje te groot" voor haar – maar nu presenteert ze het ESC voor de hele wereld


Toen, zegt Sandra Studer, bleven alleen zij tweeën over. Zij en de herder uit Andalusië. "Wij keken in de vallei en hij sprak. Er verstreek een uur na uur. De dag verstreek. "Mijn tv-ploeg was allang vertrokken."
NZZ.ch vereist JavaScript voor belangrijke functies. Dit wordt momenteel geblokkeerd door uw browser of advertentieblokkering.
Pas de instellingen aan.
Wat heeft de Andalusische herder haar precies verteld?
Maar Studer kan nu niet verder praten. ‘Sorry,’ zegt ze, en haar Zürichse dialect aan de telefoon wordt wat hectisch. “De shuttlebus is net aangekomen, ik moet verder.”
Op het moment van schrijven is het nog een week tot Studer het Eurovisie Songfestival presenteert. 150 miljoen mensen zullen haar zien. In de St. Jakobshal in Bazel moet elke stap, elke zin perfect zijn, omdat Studer vrijwel voortdurend met het ESC bezig is. Het is de grootste en meest complexe show die ze ooit heeft gedaan.
Haar verkiezing als ESC-presentatrice kwam als een verrassing. Michelle Hunziker en Hazel Brugger zijn te zien naast haar, de stralende Italiaanse ster en de comédienne wiens kwaadaardige excentriciteit zo geliefd is bij de Duitsers. Brugger en Studer zijn de gastheren van de halve finales, Hunziker voegt zich bij hen voor de finale. Maar waarom Studer? Een vrouw die recentelijk op kleinere podia heeft opgetreden, zoals een musicalzangeres in de Maag-Halle in Zürich?
Studer vond haar naam ongeschikt voor de ESCHaar nominatie kan enkel begrepen worden als een verbintenis met Suisse profonde. Niemand straalt dit talent beter uit dan Sandra Studer.
Haar carrière begon spectaculair internationaal in 1991, toen ze optrad op het Eurovisiesongfestival. Ze reisde als onbekende studente naar Rome, als dochter van een vastgoedondernemer uit Zürich. Ze noemt zichzelf Sandra Simó, naar de achternaam van haar moeder. Hoewel het Spaans is en geen Italiaans, klinkt het zeker meer zuiders dan Studer. Ze vertelt vandaag dat ze niet als Studer op het ESC kon optreden. “Het klonk gewoon niet internationaal.”
Tot dan toe had ze weinig ervaring opgedaan, zoals het zingen van een paar melodietjes voor de Aargauer popzanger René Baumann, alias DJ Bobo. Haar ESC-nummer «Canzone per te» is een akoestische spiegelzaal: een liefdeslied dat gaat over een ongeschreven liefdeslied waarmee het lyrische zelf zijn tegenhanger probeert te ontsteken. Het werd gecomponeerd door Renato Mascetti, een inwoner van Ticino die tegenwoordig grotendeels vergeten is. Sandra Simó zingt zijn lied met veel timbre, nog meer wapperend haar en een jurk van Jelmoli . Haar vijfde plaats is haar ticket naar de Europese, of zelfs wereldwijde, showbizz. Maar de jonge vrouw uit Zürich heeft bescheidener plannen.
Na haar optreden op ESC noemt ze zichzelf weer Studer. Ze krijgt een baan bij de Zwitserse televisie en behoort tot de nieuwe generatie bij Leutschenbach, die langzaam de braadworst- en citruskliek rond Wysel Gyr begint te vervangen. Een beetje verfijnder, een beetje diverser, soms brutaal, maar nooit rebels. Een goedgehumeurde vrolijkheid voor een Zwitserland dat de donkere Schwarzenbachjaren achter de rug heeft en zich nu subtiel aan het Mediterraneren is.
Het Studer-ontwerp uit die tijd lijkt een tegenhanger van Nemo. Ze worstelt niet met haar identiteit, maakt geen ruzie met Zwitserland en haar inwoners en ambieert geen wereldcarrière. In plaats daarvan maakt ze gebruik van reisprogramma’s met namen als ‘Droombestemming’ of ‘Gewoon Luxe’. Het betreft programma's waarvan de journalistieke meerwaarde nogal twijfelachtig is, maar die de presentatoren wel de mogelijkheid bieden om vele dagen op mooie plekken door te brengen.
“Zo moet het paradijs zijn!” was de kop van het tijdschrift “Sonntags-Blick” in de winter van 1992, nadat de televisiezender Studer naar het Caribisch gebied had gestuurd. Je zou bijna vergeten dat je hier bent gekomen om te werken, citeert de roddelpers de jonge presentator. “Ze legt haar interviewmateriaal opzij en springt uitbundig in het 28 graden warme, kristalheldere water”, schrijft de journalist van “Blick”. Tegenwoordig bekijkt Sandra Studer haar vroegere programma’s kritischer en beschouwt ze ze als ‘niet meer eigentijds’.
Ze herinnert zich nog steeds de Andalusische herder uit die tijd. Toen ze door het Spaanse binnenland reisde om de gewoontes en de mensen te leren kennen. Ze had hen over de herder en zijn wijsheid willen vertellen voordat de ESC-shuttle arriveerde en ze moest snel weer aan boord. De bus bracht Studer naar een buitenopname met Hazel Brugger. Een paar uur later kan ze weer praten, al is het maar een paar minuten. Ze zat gewoon met de hoofdschrijver; Dit is de vrouw die samen met haar de moderatieteksten schrijft.
“Het is nu een beetje gek”, zegt Sandra Studer. Haar stem galmt nu dof. Studer zit in de shuttle.
"Ik wilde de normale Sandra zijn"Met haar 56 jaar is Sandra Studer de oudste presentatrice in de geschiedenis van ESC en tegelijkertijd – als het om de grote podia gaat – is ze de minst ervaren van het Zwitserse trio. In tegenstelling tot Brugger en Hunziker heeft zij besloten zich niet in de internationale showbizz te begeven. Toch deed ze dat niet zonder eerst een paar pogingen te wagen: in 1999 presenteerde ze de voorronde van het Duitse Eurovisiesongfestival in de Stadthalle in Bremen en in 2006 verscheen ze in het ZDF-programma 'Persönlichkeitstest', waarvoor ze beroemdheden interviewde over hun liefdesleven. Ze besefte al snel dat dit niet haar wereld was, zegt Studer nu, terwijl ze zich in de schokkende shuttle bevindt. Alles was haar een maatje te groot.
«Ik gaf er de voorkeur aan een rustig leven te leiden. Ik wilde de normale Sandra kunnen zijn." De Leutschenbach was glamour genoeg voor de presentatrice: of er nu een show was voor de verjaardag van Paola Felix of een gala voor het pensioen van Kurt Aeschbacher, Studer was erbij. Ze toerde ook langs de podia van de Zwitserse cabaret als actrice en zangeres. Ze gaf commentaar op het ESC op televisie en presenteerde de Zwitserse voorselectie.
“Sandra belichaamt Zwitserland”, zegt Daniel Rohr, de drukbezette theatermaker die Haus Rigiblick op de Zürichberg runt. Het is Studers vaste theater, waar ze regelmatig optreedt. Betrouwbaarheid en vriendelijkheid kenmerken Studer, vertelt Rohr enthousiast. “Ze is het tegenovergestelde van een diva, een absolute teamspeler.” En natuurlijk kan ze ook fantastisch zingen en acteren, dansen en presenteren.
Rohr heeft gelijk: Sandra Studer is een echte Zwitserse beroemdheid, of misschien wel een supra-Zwitser. Dat is ook terug te zien in haar privéleven, waarover de “Glückspost” en de “Schweizer Illustrierte” graag en uitgebreid verslag doen. Haar gezin telt vier kinderen, woont aan de Goudkust van Zürich en heeft ook een vakantiehuis in het Münstertal. De echtgenoot van Studer is een bedrijfsadvocaat die gespecialiseerd is in fintech.
Kunnen cryptovaluta de mensheid vooruithelpen? Sandra Studer zegt dat zij dat niet kan beoordelen.
De tijd dat Marco Rima nog grappig wasHet valt tot op de dag van vandaag op dat de presentator in een zorgelozer tijdsgewricht is opgegroeid. Wie de eerste uitzendingen in het Zwitserse televisiearchief bekijkt, kijkt naar een tijdperk dat vervlogen is. Het is begin jaren negentig: kleurrijke shirts, brede snorren en een Marco Rima die nog steeds heel grappig is.
Tijdens haar eerste quizshow verontschuldigt de jonge Studer zich uitgebreid. Ze zegt dat ze nieuw is in de business en dat ze een beetje nerveus is. Tegenwoordig zou dit waarschijnlijk worden beantwoord met een venijnige Instagram-aanval en het gemopper dat je hier echt niet voor wilt betalen.
Toen Studer begon met presenteren, waren de zaken anders; De Zwitserse televisie werd nog steeds met rust gelaten. Het was ook een tijd waarin de Zwitserse Confederatie minder complex en geopolitiek veel onschuldiger leek dan tegenwoordig. De krant “Blick” vroeg zich onlangs bezorgd af waarom ons land niet langer tot de gelukkigste landen ter wereld behoort, nadat Zwitserland in het “World Happiness Report” flink was gedaald. Misschien is Sandra Studer, als tevreden Zwitserse vrouw, tegenwoordig exotischer dan ze denkt.
Studer laat er geen twijfel over bestaan dat ze haar eigen verhaal wil vertellen over de belangrijke gebeurtenis in Bazel. Een carrière van ESC naar ESC: “Voor mij is de cirkel rond.” Ze voelt al een lichte rommeling in haar maag, zegt ze aan de telefoon voordat ze naar de volgende repetitie moet. "Ik weet zeker dat ik de komende dagen nog nerveuzer word, dat is normaal." Ze wil een Zwitserland belichamen dat optimisme uitstraalt, kosmopolitisch en modern is, zegt ze.
Maar hoe was dat vroeger, bij de herder in Andalusië? De man maakte indruk op haar, zegt Studer, terwijl haar shuttlebus opnieuw naar St. Jakobs Hall rijdt. "Hij liet mij zien dat zelfs een bescheiden, monotoon bestaan bevredigend kan zijn." Maar Sandra Studer voegt eraan toe dat ze niet met hem had willen ruilen.
nzz.ch